De mei-maand is warm en droog: In Enschede komt de temperatuur al 9 dagen boven de 25 ºC, de zon schijnt elke dag en de luchtvochtigheid is slechts zo'n 24%. Zaterdag 13 mei was weer zo'n prachtige dag. Deze dag was een zonnige wolkenloze warme (23.7 ºC) en droge (luchtvochtigheid 24%) dag, op het moment van ontstaan van de vuurwerkramp te Enschede, voor 15:00 uur. Ook de periode hiervoor afgaand kende een warme (Gemiddeld 26ºC) en droge (gemiddelde luchtvochtigheid van 28%) periode.
Professioneel vuurwerk was opgeslagen in MAVOboxen en stalencontainers. De zon kan met deze weersgesteldheid ongenadig op stalencontainers toeslaan. In een gesloten niet geventileerde stalencontainer kan de temperatuur al gauw oplopen tot 80°C. Het is niet bewezen dat deze weersgesteldheid heeft bijgedragen tot het ontstaan van de vuurwerkramp te Enschede.

De brand begon op het werkterrein van een pakhuis van S.E. Fireworks. In dit pakhuis lag ongeveer 900 kilogram vuurwerk opgeslagen. Het vuur verspreidde zich naar twee containers, die illegaal buiten het gebouw waren opgeslagen. De brandweer kon het vuur aanvankelijk niet bedwingen, en een derde container vatte vlam. Deze container ontplofte korte tijd later. Een kettingreactie van soortgelijke ontploffingen resulteerde uiteindelijk in de grootste ontploffing: die van de centrale bunker. Hierbij kwam 177 ton vuurwerk tot ontploffing.
De ontploffingen vaagden de hele woonwijk Roombeek in Enschede weg. De grootste ontploffing was tot 60 kilometer ver te horen. Er vielen 23 doden en ca. 950 gewonden. Tweehonderd woningen werden volledig verwoest; ca. 1500 woningen buiten de wijk en ca. 500 omliggende bedrijven raakten zwaar beschadigd; 1250 mensen raakten dakloos. De materiële schade werd geschat op ongeveer 1 miljard gulden (454 miljoen euro).