Een wolk is gewoon een verzameling minuscule waterdruppeltjes. Die ontstaat wanneer waterdamp opstijgt en daardoor afkoelt. Net als wanneer je uitademt tegen een koud raam. Dan verandert de uitgeademde damp ook in waterdruppeltjes. De vorm van de wolk verraadt op welke manier de damp is opgestegen. Langzaam, uitgestrekt, rondom een gebergte, et cetera.

Soorten wolken

Alto
Hoge wolk

Stratus
Laaghangende wolk

Nimbus
Regenwolk

Cumulus
Stapelwolk

Cirrus
Vederwolk

Parelmoerwolken
Parelmoerwolken kom je niet vaak tegen in Nederland. Laatste keer op 25 december 2018 en op 2 februari 2016.
Parelmoerwolken worden meestal gevormd bij -80 graden of lager rond de 12 kilometer hoogte.

Een wolk betekent niet automatisch regen. Maar bij een echte wolkbreuk heb je zefs aan een paraplu niet genoeg. Het regenrecord hoort bij een wolkbreuk die in 1948 op 3 augustus het Gelderse Voorthuizen teisterde. Binnen 24 uur viel daar 208 millimeter. En dat is best veel, als je weet dat er in Nederland , in een heel jaar normaal gesproken zo'n 800 millimeter valt.

Soms zijn wolken donkergekleurd of zelfs zwart. Volgens onderzoekers aan de TU Delft zijn wolken altijd wit. De donkere wolken die je soms ziet zijn eigenlijk schaduwen van andere wolken.

De ene wolk is de andere niet.
Hoge wolken hebben een opwarmend effect.
Lage wolken hebben een afkoelend effect.
Wolken zijn witter dan het aardoppervlak waardoor ze het zonlicht weerkaatsen met als resultaat een afkoelend effect. Maar wolken houden ook warmtestraling tegen. Ze absorberen nagenoeg alle warmte die door het aardoppervlak wordt uitgestraald. Dat zorgt dan weer voor een opwarmend effect, wat wij vooral s’nachts merken, maar ook wel overdag onder hoge dunne cirruswolken. Hoe meer absorptie van warmtestraling hoe warmer.

Hoge wolken, zoals cirus, zijn meestal dun en laten een groot deel van de zonnestraling door, houden veel warmtestraling tegen en stralen zelf weinig warmte uit door hun lage temperatuur. Ze hebben daardoor en sterk broeikaseffect.
Lage wolken, zoals cumulus en stratus, zijn doorgaans dik, ze laten relatief weinig zonnestraling door en dus wordt er relatief veel zonlicht gereflecteerd en hebben een minder sterk broeikaseffect door hun hoge temperatuur.

2024
Volgens de laatste inzichten neemt de bewolking over de subtropische oceaan af naarmate de aarde verder opwarmt. Dat zorgt vooral voor minder reflectie van zonnestraling en dus weer extra opwarming.
De hogere wolken komen nog hoger te liggen, waar het nog kouder is en hun broeikaseffect daardoor sterker wordt. Ook dit zorgt voor extra opwarming.
Op hogere breedtegraden verandert de samenstelling van de wolken in die van een warmer klimaat. Naar verwachting bevatten wolken minder ijskristallen en meer waterdruppels, waardoor de wolk meer zonlicht reflecteert. Dit zorgt juist voor afkoeling.
Het netto-effect van deze veranderingen is waarschijnlijk dat wolken de opwarming, die vooral door menselijke uitstoot van broeikasgassen wordt veroorzaakt, versterken.