21/01/2011
Veel voedingsgewassen zijn de afgelopen maanden op de. wereldmarkt tientallen procentenduurder geworden of zelfs in prijs verdubbeld, zo blijkt uit de begin deze maand gepubliceerde Food Index van de FAG, de voedsel- en landbouworganisatie van de Verenigde Naties.
Sommige media en voedseldeskundigen spreken al over een voedselcrisis. En een aantal van hen vermoeden dat speculanten de drijvende kracht zijn achter de prijsstijgingen. Ton Baas, directeur van de Vereniging voor de Bakkerij- en Zoetwarenindustrie, verdenkt speculanten er zelfs van leveranties te vertragen terwijl de pakhuizen uitpuilen' om zo de prijzen op te drijven, Hij riep de overheden in Den Haag en Brussel vorige maad in een persbericht op tot ingrijpen op de grondstoffenmarkten.
De Oeso, de denktank van rijke landen, deed vorig jaar onderzoek naar de invloed van speculanten op de prijsexplosie van grondstoffen in de periode 2007/2008. Opvallende conc1usie:
speculanten waren helemaal niet de veroorzakers van de prijsstijgingen op de grondstoffenmarkten.
De meeste extra vraag is afkomstig van de snelgroeiende landen als China en India. De vraag stijgt als gevolg van de toegenomen koopkracht en de trek naar de stad, waardoor minder mensen zelfvoorzienend zijn, maar ook omdat het eetpatroon verandert. Meer vlees en andere dierlijke eiwitten, en voor de productie van vlees zijn veel extra -gewassen als soja nodig. Daarnaast stijgen de voedselprijzen ook doordat de vraag naar biobrandstoffen toeneemt. In de Verenigde Staten wordt tegenwoordig veertig procent van alle geteelde mals gebruikt voor de productie van bio-ethanol. Hoewel dat niet per definitie ten koste gaat van voedsel; is er wel tot op zekere hoogte sprake van verdringing van andere gewassen.
Terwijl de vraag stijgt, staat het aan: bod onder druk. De gevolgen van de klimaatsverandering worden steeds meer zichtbaar. Zo zijn neerslagpatronen de afgelopen tien jaar duidelijk veranderd. Dit jaar heeft ook La Nina veel invloed, vooral op de watertemperatuur van de Stille Oceaan.
Dat is duidelijk zichtbaar in de extreme neerslag en overstromingen in Australië, Indonesië, India, Zuid-Afrika en Colombia en extreme droogte in Zuid-Brazilië en Argentinië. Met als gevolg een flinke afname van het aanbod van voedingsgewassen en andere grondstoffen en dus een flinke prijsstijging. Er is ook een tekort aan water door menselijk ingrijpen. De beschikbare hoeveelheid water voor de landbouw neemt in hoog tempo af, vooral in ontwikkelingslanden. Dat komt vooral door menselijk ingrijpen zonder goed na te denken over de langetermijngevolgen, zoals het bouwen van waterkrachtcentrales, het omleiden van rivieren en het leegpompen van bronnen. Een land als China heeft lange tijd het milieu totaal genegeerd en de gevolgen worden nu zichtbaar.
Bij gebrek aan water zijn steeds meer landen gedwongen een deel van hun voedsel te importeren. Dat drijft de prijzen op.
De verstedelijking speelt ook een grote rol bij de afname van het aanbod. In landen als China en Vietnam groeien de steden heel snel. Veel van die steden liggen in rivierdelta's en dat zijn doorgaans de meest vruchtbare gebieden in die landen. Maar omdat de urbanisatie de landbouwgrond verdringt, zijn boeren gedwongen minder vruchtbare gronden op te zoeken. De prijzen van veel gewassen zullen de komende jaren hoog blijven, denken bijna alle deskundigen, de FAO incluis. Niet door toedoen van speculanten, maar door klimaatveranderingen, verstedelijking en doordat er te laat is bedacht dat tegenover de toegenomen vraag ook meer aanbod moet staan.
De Indonesische president Yudhoyono riep zijn bevolking begin deze maand op zelf Spaanse pepers te gaan verbouwen in potten. Spaanse pepers, een essentieel ingrediënt voor de meeste Indonesiërs, is de afgelopen maanden in prijs gestegen van twee euro naar meer dan zeven euro per kilo. De verklaring: ongewoon hevige regenval op Celebes, waar veel pepers vandaan komen.
Rusland verbood in augustus de export van graan nadat zeker een kwart van de oogst door droogte was mislukt. Oekraïne, dat ook een slechte oogst had, heeft exportquota voor graan ingesteld.
14/02/2011
China steekt anderhalf miljard euro in de strijd tegen extreme droogte. Op bepaalde plaatsen is in 200 jaar niet zo weinig neerslag gevallen. De acht getroffen provincies in het oosten staan bekend als de graanschuur van China. Zo'n 80 procent van de landelijke productie, ongeveer 115 miljoen ton per jaar, komt uit deze regio.
Na ruim 140 dagen zonder sneeuw en regen dreigt een groot deel van de winteroogst te mislukken. Als dat gebeurt kan een crisis ontstaan met gevolgen voor de wereldvoedselprijzen, waarschuwt de Voedsel en Landbouworganisatie (FAO) van de Verenigde Naties.
China is niet alleen de grootste graanproducent ter wereld, maar ook de grootste consument. Vrijwel al het binnenlands geproduceerde graan eten de Chinezen zelf op. Als de hoeveelheid graan zou afnemen en China extra moet inkopen op de internationale markten, kan dat een enorme impact hebben op de graanprijs, meent FAO-onderzoeker Zhang Zhongjun in Peking.
De prijs van tarwe is nu al zeventien procent hoger dan vorig jaar. Volgens Zhang komt dat ook doordat andere grote graanproducenten als Rusland, Oekraïne en Australië eveneens kampen met kleinere oogsten door droogte en ander natuurgeweld. Zhang: Om die reden slaat de FAO nu alarm. Uiteindelijk kan de ernstige droogte in China een probleem voor de hele wereld worden.
De Chinese overheid zet alles op alles om de getroffen provincies van water te voorzien. Lokale overheden worden opgeroepen om duizenden extra putten te slaan en zo het land te irrigeren.
Speciale weerraketten en vliegtuigen bestoken de hemel met zilverjodide. Deze kristallen maken de waterdruppels in de lucht zwaar en laten ze als regen of sneeuw naar beneden vallen. Maar vooralsnog is de hoeveel neerslag veel te klein om de dorst van de verdroogde aarde te lessen.
23/02/2011
Binnen tien jaar, rond 2020, :zullen vijftig miljoen mensen naar het noordelijke deel van de aarde zijn getrokken op de vlucht voor voedseltekorten als gevolg van klimaatveranderingen.
Dat hebben experts gezegd op een wetenschappelijk conferentie in Washington.
Als mensen in niet meer vol te houden omstandigheden leven, dan migreren ze, aldus professor Cristina Tirado van de University of California. Het getal van vijftig miljoen milicuvluchte1ingen is gebaseerd op berekeningen van de Verenigde Naties.
Zuid-Europa heeft op dit moment al te maken met een grote toestroom van migranten" uit Afrika, van wie velen hun leven riskeren om over zee naar land en als Spanje of Italië te gaan. De volksopstanden in landen als Tunesië en Egypte hebben de vluchtelingenstroom nog verder gestimuleerd. .
Wat we onlangs in Tunesië zagen, een machtswisseling en plotseling een heleboel mensen 'die mar Italië gaan, zal een patroon worden", aldus professor Ewen Todd van de Michigan State University. De volksopstanden waren volgens hem vooral het gevolg van voedseltekorten, wijdverbreide werkloosheid en armoede.
In die omstandigheid zijn het de armste mensen die zeggen 'ik moet eten, ik moet overleven' en die het besluit nemen naar Europa te trekken, aldus Todd.
Door onder meer droogte, ontbossing en woestijnvorming als gevolg van de klimaatverandering kan er niet meer genoeg voedsel geproduceerd worden.
Ook toegenomen regenval op andere plekken als gevolg van de klimaatverandering heeft vaak desastreuze gevolgen voor de landbouw.
29/06/2011
Tussen de negen en ruim tien miljoen mensen in de Hoorn van Afrika zijn getroffen door de grootste droogte in 60 jaar. De situatie heeft op sommige plaatsen landinwaarts geleid tot een hongersnood, waarschuwden,de Verenigde Naties gisteren in Geneve.
Djibouti, Ethiopie, Kenia, Somalie en Uganda behoren tot de getroffen landen.
Twee achtereenvolgende slechte regenseizoenen hebben geleid tot een van de droogste jaren sinds 1950/51 in veel gebieden. Het is niet de verwachting dat de situatie verbetert voor 2012. De droogte heeft het voedsel fors duurder gemaakt. In delen van Kenia zijn de graanprijzen 80 procent hoger dan gemiddeld in de afgelopen 5 jaar. In Ethiopië zijn de . consumentenprijzen 41 procent omhooggeschoten. Gevolg is dat de ondervoeding toeneemt. In de zwaarst getroffen gebieden is 30 procent van de, bevolking ondervoed.
De VN schatten dat zeker 2,5 miljoen inwoners van Somalië door de droogte getroffen zijn. De Hoorn van Afrika werd halverwege de jaren tachtig ook al getroffen door extreme droogte.
|