29 april 2010:
De opwarming van de aarde is een jaar of tien geleden wat afgenomen of op zijn minst even tot stilstand gekomen. Het IPCC houdt er in zijn middenscenario rekening met 2.5 graad opwarming tegen het jaar 2100. De zee komt bijgevolg ruim een halve meter omhoog.
De opwarming zal het sterkst zijn op het noordelijk halfrond, waar meer land dan oceaan ligt, en sterker in de gematigde gebieden dan rond de evenaar. Droge gebieden worden droger, natte natter. Het klimaat wordt ook heftiger, door het extra water dat bij hogere temperaturen in de lucht zit: orkanen, hittegolven, stortregens in plaats van buitjes. 'Die heftige gebeurtenissen zijn, samen met de kwetsbare ecosystemen, de eerste "reasons for concern", zoals de IPCC dat noemt. Mangrovebossen verdrinken, koraalriffen sterven bij drie graden opwarming af.
Dan denk je wellicht "zonde", maar bedenk wel dat een half miljard mensen direct of indirect van koraalriffen afhankelijk zijn voor hun levensonderhoud.
De derde in de rij van kwetsbaarheden zijn lokale gebieden in Afrika en Zuid-Amerika. De Sahel bijvoorbeeld zal droger worden.
Er is heel veel neerslag en heel veel verdamping. Het verschil komt in de rivieren terecht, waar het ook voor de mens beschikbaar komt. Als die balans tussen neerslag en verdamping ook maar een beetje verandert, heeft dat gigantische gevolgen voor wat er in de rivieren belandt.
Massale sterfte
Dat de klimaatverandering in Afrika - en in feite in de hele derde wereld - tot grote volksverhuizingen zal leiden, zit er dik in, nu al zijn miljoenen mensen in de derde wereld door klimaatveranderingen op de loop.
Nomaden die in Darfur met hun vee door droogte gedwongen wegtrokken, raakten slaags met de gevestigde veeboeren wier land zij zijn binnendrongen: oorlog, En in Bangladesh hebben al miljoenen inwoners de wijk genomen naar India, waar ze allerminst met open armen worden ontvangen. Ook tienduizenden bewoners van zeer laaggelegen eilanden in de Stille Oceaan - Tuvalu bijvoorbeeld - hebben hun eiland aan het wassende water moeten prijsgeven en hebben asiel gekregen in Nieuw-Zeeland en Australië, waar ze een kommervol bestaan leiden.
Voordeel
Hogere breedtegraden zullen meer opwarmen dan de lagere. Maar daarmee is niet gezegd dat ze ook noodzakelijkerwijs meer last zullen ondervinden. De landen rond de Middellandse Zee zullen, net als Australië overigens, met grote droogte en zeker in de zomer met onaangename hitte te maken krijgen. Het Spaanse binnenland gaat op de Noord-Sahara lijken. Daar zullen nog meer mensen wegtrekken dan er nu al doen.
Voor de rest van Europa, vooral Midden- en West-, lijkt de schade daarentegen nog wel mee te vallen en zou een opwarming zelfs voordelig kunnen uitpakken. Zo is er door menigeen al geopperd dat de Spaanse Costa's 's zomers te heet zullen zijn voor aangenaam toeristisch rondhangen en dat het goed denkbaar is dat die toeristenstroom zich naar het voor- en najaar zal verleggen, en in de zomer naar noordelijker streken. Naar de Nederlandse kust bijvoorbeeld. Daar horen ze de kassa's al rinkelen.
Als de opwarming niet al te snel gaat, zal de flora in Europa nauwelijks te lijd£m hebben van de opwarming. Ongetwijfeld zullen tal van de huidige soorten verdwijnen - men schat voor Nederland: tien procent - naar het noorden, maar er komen waarschijnlijk andere soorten, uit het zuiden, . voor terug. De naaldbossen in Scandinavië zullen goeddeels door loofbomen vervangen worden; het naaldbos schuift op naar waar nu toendra's zijn.
Datzelfde mechanisme zal overigens ook op het Amerikaanse continent optreden. Waar de Canadezen alleen maar vrolijker van zullen worden. Dat is een voordeel, maar daar hebben minder mensen plezier van. Dat valt in het niet bij het nadeel in Afrika, dat juist wel heel veel mensen treft. Maar door de opwarming zal in Siberië en Noord-Canada veel CO2 en CH4 vrijkomen, doordat veen in de toendra vergaat. Dit versterkt de opwarming. Ook hier zijn de veranderingen niet allemaal positief.'
Kopje onder
Nederland ligt voor een groot deel onder de zeespiegel, het zeewater komt omhoog, dus Nederland krijgt het zwaar te verduren. En dan wordt het ook nog vanuit de rug door brede rivieren belaagd, die de komende eeuwen alleen maar breder willen worden. Dat land gaat kopje onder. Zou je denken."Maar valt dat even mee. Nederland is waarschijnlijk het land ter wereld dat het best beschermd is tegen overstromingen. We zijn rijk, en een groot deel van ons land ligt erg laag. Nederland heeft veel te verliezen bij een eventuele overstroming. Daarom hebben we ons buitengewoon goed beschermd tegen stormen en hoge rivierafvoeren.
Politieke wil
Voor Nederland werpt de opwarming niet echt serieuze problemen op. Wat eigenlijk voor alle ontwikkelde landen op het noordelijk halfrond geldt. Goed, het kost een paar centen, maar die hebben we. Dat kan niet gezegd worden van de derde wereld. Er komt, aldus Scientific American van maart vorig jaar, 'steeds meer bewijs, waaronder analyses van militaire deskundigen uit de VS en Europa, dat steun geeft aan de verwachting dat tegen het midden van deze eeuw grote delen van Azie en Afrika door de klimaatverandering onbewoonbaar zullen zijn geworden. Het is dan ook denkbaar, aldus deskundigen, dat er tegen 2050 zo'n 250 miljoen mensen op de loop zullen zijn voor de gevolgen van de klimaatverandering.
De wrange werkelijkheid is dat de landen die de afgelopen eeuw het broeikaseffect het hardst hebben opgestookt, nu de minste·last en misschien zelfs voordeel hebben van de gevolgen van de opwarming. Er zijn te veel onzekerheden in het geding om te voorspellen wat er precies te verwachten is, maarduidelijk is wel dat de derde wereld, die nauwelijks aan de opwarming heeft bijgedragen, de Prijs gaat betalen. Zou de kennis en technologie aanwezig zijn om tijdig aanpassingsmaatregelen te plannen, ontbreekt daar gewoon het geld om de plannen uit te voeren. Het enige lichtpuntje is dat de ellende niet in een klap zal toeslaan, maar geleidelijk zal toenemen.
Er is nog tijd om in te grijpen. Nu de wil nog.
Bron:Intermediar.
|